Radioterapia paliatywna u chorych na raka żołądka – czy powinna być stosowana?
Dzisiaj poruszymy temat dotyczący wcale nie małej grupy chorych – szacunkowo od 500 do 1000 chorych rocznie w Polsce.
Chorzy na zaawansowanego raka żołądka ( w tym w fazie rozsiewu) w złym stanie ogólnym nie są kwalifikowani do paliatywnej chemioterapii i zaleca się im najczęściej aktywne leczenie objawowe z oczekiwaną medianą przeżycia około 3 miesięcy. Czyli dramat oczekiwania na to co nieuniknione. Jeżeli poszperamy w literaturze medycznej, to znajdziemy informację, że niektórzy autorzy zalecają w tej grupie chorych paliatywną radioterapię.
Radioterapia paliatywna z definicji łagodzi objawy związane z postępem choroby nowotworowej oraz wydłuża czas życia chorych. Co istotne w kilku badaniach retrospektywnych wykazano wpływ radioterapii na wydłużenie życia chorych w porównaniu do leczenia objawowego. Nie należy się bać radioterapii. Warto podkreślić dobrą tolerancję tego leczenia. Klasycznie radioterapia jest stosowana w przypadku dysfagii (czyli trudności w połykaniu pokarmów) spowodowanej naciekiem nowotworowym wpustu lub odźwiernika, krwotoków z guza oraz silnych dolegliwości bólowych w nadbrzuszu związanych z progresją nowotworu.
Obecnie wydaje się, że postulat poszerzenia wskazań do paliatywnej radioterapii o chorych bez powyższych objawów klinicznych jest racjonalny. W wielu innych lokalizacjach nowotworów, radioterapia paliatywna jest standardowym leczeniem. Zatem, radioterapia paliatywna może być stosowana u chorych na miejscowo zaawansowanego raka żołądka, jak również u chorych w fazie rozsiewu nowotworu, przed lub po chemioterapii oraz w wybranych przypadkach w trakcie leczenia systemowego.
W leczeniu paliatywnym stosuje się wysokie dawki frakcyjne 3-4 Gy, które są podawane 5 razy w tygodniu przez okres 1 lub 2 tygodni. Najczęściej stosuje się schemat frakcjonowania: 20 Gy w 5 frakcjach, opcjonalnie schemat 30 Gy w 10 frakcjach. Tolerancja leczenia jest dobra, dlatego radioterapia paliatywna może być stosowana nawet u chorych w miernym stanie ogólnym.
W przypadku progresji guza żołądka po 3-6 miesiącach można rozważyć powtórną radioterapię. Radioterapia powinna być składową multidyscyplinarnego leczenia paliatywnego w rozsianym raku żołądka. Zaleca się stosowanie krótkich schematów radioterapii u chorych z przerzutami odległymi do mózgu, kości, wątroby i węzłów chłonnych. Wskazania do paliatywnej radioterapii należy rozważyć indywidualnie.
Na zakończenie, paliatywna radioterapia jest wartościową, ale niedocenioną metodą leczenia u chorych na raka żołądka. U większości chorych łagodzi objawy choroby i wpływa na wydłużenie życia. Zawsze warto walczyć choćby o te kilka tygodni czy miesięcy życia.
